Một vài lời nhắn gửi của tôi tới các bạn có nguyện vọng du học Nhật !
Ngày nay, cùng với sự phát triển không ngừng của internet, các bạn có thể thu thập được bất cứ thông tin gì về du học Nhật Bản. Tôi mong rằng các bạn sẽ thu thập thật nhiều thông tin về du học Nhật Bản sau đó sẽ đề ra một mục tiêu cụ thể và một kế hoạch du học thật chu đáo.
Nhật Bản là một môi trường du học tuyệt vời. Tại Nhật, số lượng các trường đại học, đại học ngắn hạn, trung học chuyên nghiệp là nhiều nhất trong các quốc gia nổi tiếng về giáo dục tại châu Á.
Có thể nói, Nhật Bản là đất nước mà về mặt học vấn, số lượng các môn học vừa phong phú, người ta vừa có thể học bất cứ môn nào mình muốn học. Những cơ quan hỗ trợ học tập như thư viện không chỉ có tại trường mà còn có trong thành phố. Những cơ quan này được tập trung lại nhằm đáp ứng nguyện vọng của những học sinh ham học.
Ngoài ra, những cơ quan hỗ trợ du học sinh cũng có không ít. Họ thường xuyên giúp đỡ các du học sinh trên nhiều mặt như sinh hoạt hay giúp đỡ tìm việc làm thêm.
Cuộc sống ở Nhật có rất nhiều điểm khác so với ở Việt Nam. Bạn sẽ thấy mọi người dường như lúc nào cũng tất bật, bận rộn vì công việc. Chính bạn cũng sẽ trở nên vội vàng vừa học vừa đi làm như thế. Nhưng vào những dịp nghỉ thì mọi người rất thảnh thơi vui chơi, giải trí.
Tại Nhật không những bạn được tiếp xúc với các sinh viên đến từ mọi nơi trên thế giới, được liên tục thể hiện mình và tiếp thu kiến thức. Được sống trong môi trường Nhật ắt hẳn bạn sẽ tự có thêm một vốn tiếng Nhật miễn phí.
Công việc làm thêm:
việc làm thêm cũng cần thiết đối với những du học sinh tự túc. Tôi cũng làm thêm nhiều việc như làm tại tiệm ăn Việt Nam, dạy tiếng Việt cho người Nhật, dịch tài liệu,… Tiền thù lao làm thêm tại các tiệm ăn thông thường khoảng 800yên/giờ, bao gồm cả ăn trưa hoặc tối. Những công việc khác như dạy tiếng Việt, dịch thuật thì có mức lương cao hơn nhưng rất khó tìm và không phải khi nào cũng có. Đi làm thêm giúp tôi kiếm một phần sinh hoạt phí, nhưng làm thêm còn là một cơ hội tốt cho tôi tìm hiểu xã hội, con người Nhật Bản. Tuy nhiên, bên cạnh tôi cũng có một vài người bạn do tập trung quá vào việc làm thêm, bỏ bê việc học hành, dẫn đến một kết quả học tập không tốt. Cũng có một số người làm những công viêc nguy hiểm. Làm thêm như vậy thì không nên.
Kinh nghiệm cho thấy sẽ không quá khó để có mức thu nhập cao nếu bạn tỏ ra là người thành thạo tiếng Nhật và tỉ mẩn trong công việc. Phòng phúc lợi của trường, trung tâm giới thiệu việc làm Hello Work… là những địa chỉ tìm việc khá quen thuộc của DHS ở đây.
Giờ học ở trường:
Giờ học ở trường Nhật ngữ ư? Rất thú vị. Đôi khi ồn ào nếu bạn gặp được giáo viên vui vẻ. Nhưng bạn đừng nghĩ đơn giản mà không làm bài tập và ôn luyện mỗi ngày nhé! Khi mới đặt chân tới Nhật, tiếng Nhật chưa đủ, việc nghe giảng của tôi đã gặp rất nhiều khó khăn. Sau mỗi giờ học, tôi thường phải mượn vở của những người bạn Nhật, mượn rất nhiều tài liệu tham khảo ở thư viện, về Phòng nghiên cứu để vừa tự ôn lại bài giảng, vừa làm bài tập. Vì vậy theo tôi, trước khi vào học chính thức tại một trường đại học nào đó, bạn nên cố gắng trang bị càng nhiều tiếng Nhật càng tốt. Ngoài ra, trong các bài giảng của các giáo sư Nhật Bản, bên cạnh sách giáo khoa, sách tham khảo cũng được sử dụng rất nhiều, và khối lượng sinh viên phải tự học cũng rất lớn. Bạn nên tranh thủ đọc càng nhiều sách tham khảo càng tốt. Kết quả học tập mỗi môn học sẽ được đánh giá thông qua điểm thi giữa kỳ, cuối kỳ và cả những phát biểu tại những buổi thảo luận.
Ẩm thực tại Nhật:
Thức ăn chế biến sẵn rất nhiều nhưng đắt và có lẽ không hợp khẩu vị người Việt Nam lắm. Yakiniku (thịt nướng) và norimaki (cơm cuốn rong biển) theo tôi là ngon. Nhưng tốt hơn, chúng ta nên cùng nhau làm món Việt Nam mỗi ngày sẽ vui và dễ ăn hơn, thỉnh thoảng đổi món sushi hoặc sashimi.
Cơ sở vật chất của các trường đại học Nhật Bản
Các trường đại học Nhật Bản được trang bị rất hoàn hảo từ thư viện, phòng máy tính, phòng nghiên cứu, phòng thí nghiệm đến ký túc xá, nhà ăn, nhà tập thể dục, bể bơi, sân bóng…nhằm phục vụ tốt nhất mục đích học tập, nghiên cứu và nghỉ ngơi của sinh viên. Ví dụ, thư viện được xây dựng khang trang với một kho sách đồ sộ, sinh viên ai cũng có thể mượn sách miễn phí mang về nhà học hoặc học tại thư viện. Phòng máy tính cũng được trang bị rất hiện đại, bất cứ ai cũng có thể sử dụng được và nhiều nơi còn cho phép sinh viên sử dụng 24/24. Các phòng ốc của các trường đại học luôn được trang bị đầy đủ hệ thống máy lạnh, lò sưởi làm bạn cảm thấy rất thoải mái trong những ngày đông lạnh giá hoặc ngày hè nóng nực.
Nhà ăn ở trường cũng rất tiện lợi và rẻ. Rất nhiều sinh viên, không nấu ăn ở nhà mà chủ yếu ăn ở nhà ăn. Ngoài ra, ở trường đại học còn có cả hiệu sách, đại lý bán vé tàu, cửa hàng giặt đồ, cửa hàng văn phòng phẩm, máy rút tiền ATM,… rất thuận tiện. Tại nhà tập thể dục thể thao, bể bơi, sân bóng, sinh viên có thể thư giãn sau những giờ phút học tập căng thẳng.
Học bổng
Ngày nay, số lượng du học sinh ở Nhật Bản ngày một nhiều, vì vậy việc xin học bổng cũng ngày càng khó khăn. Qua bảng thông báo của nhà trường, những cuốn sách hướng dẫn tìm kiếm học bổng cho du học sinh và qua thông tin từ bạn bè, tôi đã lập một danh sách những học bổng mà mình thoả mãn điều kiện dự tuyển, sau đó tôi đã nộp hồ sơ xin học bổng rất nhiều lần. Những học bổng có giá trị cao, đối tượng tuyển rộng rãi (không giới hạn quốc tịch, ngành nghề chắng hạn) là những học bổng rất khó xin. Thành tích học tập cùng với bộ hồ sơ chuẩn bị thật chu đáo là những yếu tố quan trọng quyết định bạn có được chấp thuận hay không. Bộ hồ sơ xin học bổng thường bao gồm Bảng thành tích học tập, Giấy chứng nhận đã đăng ký cư trú dành cho người nước ngoài, Bản kế hoạch nghiên cứu, kế hoạch học tập…
Cuộc sống của du học sinh :
Đối với các bạn sinh viên du học tự túc thì lúc đầu khi mới đến Nhật cuộc sống tương đối khó khăn, tuy nhiên nếu các bạn cố gắng học tiếng Nhật thật tốt, các bạn có thể kiếm được việc làm thêm giúp tăng thêm thu nhập và có được môi trường rèn luyện tiếng Nhật hiệu quả nhất. Vì thế nếu muốn cuộc sống du học được nhẹ nhàng, thoải mái hơn thì trước khi sang Nhật các bạn phải trang bị cho bản thân vốn tiếng Nhật cơ bản, tốt nhất phải tương đương N4(3kyu). Trường hoặc trung tâm tiếng Nhật nơi bạn học thường tổ chức cho bạn các chương trình nghỉ tại các gia đình Nhật Bản trong thời gian từ vài ngày đến một tuần, hoặc các chương trình giao lưu quốc tế gặp gỡ với người Nhật hoặc bạn bè đến từ nhiều nước khác trên thế giới. Đây là dịp rất quí báu để bạn có thể phát triển mối quan hệ với các gia đình và bạn bè Nhật Bản và biết thêm về lối sống của họ. Người Nhật vẫn còn giữ được nhiều bản sắc văn hoá truyền thống và Á Đông, rất chu đáo và hiếu khách. Nếu chúng ta có được tình cảm với các gia đình mình ở trọ trong nhiều năm và được họ coi như là người thân trong gia đình thì khi các bạn gặp khó khăn ví dụ như chưa rõ nhiều điều về cuộc sống tại Nhật Bản, các gia đình mình ở trọ sẽ luôn sẵn sàng giúp đỡ bạn.
Ở Nhật, bất cứ cái gì bạn cần đều có thể mua được. Hệ thống những cửa hàng tiện ích mở cửa 24 tiếng một ngày có ở khắp nơi.
Nói tóm lại, cuộc sống của các bạn như thế nào đều phụ thuộc vào sự nỗ lực của bản thân các bạn. Vì thế rất mong các bạn đã đang và sẽ đi du học hãy cố gắng, nổ lực hết mình, đừng để khó khăn trước mắt đánh bại.
Dưới đây là một số địa điểm tư vấn chính khi bạn gặp khó khăn:
1. Phòng Tư vấn dành cho người nước ngoài ở Tokyo (Tokyo Foreign Residents AdvisoryCenter)
Địa chỉ: 3F, 1st Bldg.,Tokyo Metropolitan Government Office 2-8-1 Nishi-Shinjuku, Shinjuku-ku, Tokyo
Nhà ga gần nhất: Shinjuku
Nội dung tư vấn: những vấn đề về y tế, pháp luật, sinh hoạt hàng ngày. Nhân viên chuyên trách sẽ giải đáp thắc mắc, nếu cần cũng có thể có sự hỗ trợ của luật sư, chuyên viên thuế khoá,… Bạn có thể trao đổi bằng điện thoại hoặc đến gặp trực tiếp. Phí tư vấn: miễn phí
Ngôn ngữ, số điện thoại và thời gian tư vấn:
- Tiếng Anh : 03-5320-7744
+ Từ Thứ hai đến Thứ sáu : 9:30~12:00. 13:00 ~ 16:00
- Tiếng Trung: 03-5320-7766
+ Thứ ba và Thứ sáu: 9:30~12:00. 13:00 ~ 16:00
2. Phòng Tư vấn Nhân quyền dành cho người nước ngoài
Tokyo Legal Affairs Bureau, Civil Liberties Department (Human Rights Counseling Center for Foreigners)
Tại Tokyo:
Địa chỉ: 1-1-15 Kudanminami, Chiyoda-ku, Tokyo
Điện thoại: 03-5213-1370
Nhà ga gần nhất: Ga tàu điện ngầm Kudanshita. Đi bộ từ cửa số 6 khoảng 5 phút
Nội dung: Nhân viên Uỷ ban Bảo vệ Nhân quyền sẽ giải đáp những vấn đề liên quan đến nhân quyền. Để bảo vệ nhân quyền của những người đến tư vấn, dù bạn lao động bất hợp pháp, bạn cũng không bị tố giác. Miễn phí tư vấn.
Ngôn ngữ và thời gian tư vấn
- Tiếng Nhật: từ Thứ hai đến Thứ sáu 8:30 ~ 17:00
- Tiếng Anh: Thứ ba, Thứ năm 13:30 ~ 16:00
- Tiếng Trung: Thứ hai 13:30 ~ 16:00
Ngoài ra, tại Osaka, Kobe, Nagoya, Hiroshima, Fukuoka, Takamatsu, Matsuyama cũng có những văn phòng tư vấn nhân quyền của Sở Tư pháp địa phương. Địa chỉ liên hệ cụ thể có thể tham khảo tại trang web của Cục Bảo vệ Nhân quyền, Bộ Tư pháp như sau:
http://www.moj.go.jp/JINKEN/jinken21.html
3. Trung tâm tư vấn pháp luật Tokyo
Địa chỉ: Legal Consulting Center 1F Bar Association Building 1-1-3
Kasumigaseki Chiyoda-ku, Tokyo
Nhà ga gần nhất: đi bộ từ nhà ga Kasimugaseki khoảng 3 phút
Điện thoại: 03-3581-2302 (Tiếng Anh hoặc Tiếng Trung)
Trong trường hợp hẹn gặp: 03-3581-1511 (tiếng Nhật)
Nội dung tư vấn: tư vấn pháp luật liên quan đến những vấn đề tư cách lưu trú, quốc tịch, kết hôn, ly hôn giữa người Nhật và người nước ngoài, những sự vụ kinh tế quốc tế. Đối với những người nước ngoài không giỏi tiếng Nhật có thể tư vấn về luật pháp Nhật nói chung trong những vụ án dân sự, hình sự, những vấn đề về lao động.
Về nguyên tắc, thu phí tư vấn như sau: trong vòng 30 phút là 5000 yên + thuế, cứ thêm 15 phút cộng thêm 2500 yên + thuế.
Đối với những người không có thu nhập, có thể được miễn phí, nhưng phải chứng minh được là mình không có thu nhập.
Ngôn ngữ và thời gian tư vấn:
Tiếng Nhật và Tiếng Anh: từ Thứ hai đến Thứ sáu: 13:00 ~15:00
Tiếng Trung: Thứ hai, Thứ ba, Thứ năm, Thứ sáu 13:00 ~ 15:00
4. Trung tâm Thông tin du học của Cơ quan Hỗ trợ Sinh viên Nhật Bản (JASSO)
Tel: 03-5520-6131
Nội dung tư vấn: Thông tin về các trường, đại học, cao học. Đây là cơ quan trực thuộc Bộ Khoa học và Giáo dục Nhật Bản.
Cách tư vấn: gặp trực tiếp (cần hẹn trước) hoặc qua điện thoại, miễn phí
Ngôn ngữ và thời gian: tiếng Nhật hoặc tiếng Anh, mọi ngày (trừ ngày Thứ tư của tuần thứ hai trong tháng, nghỉ lễ Golden week, nghỉ cuối năm), từ 9:30 đến 17:00
5. Phòng Tư vấn du học sinh, Hiệp hội Văn hoá Sinh viên Châu Á (Asia Gakusei Bunka Kyokai)
Địa chỉ: Asian Students’ Cultural Association (Foreign Students’ Advisory Center) Asia Bunka Kaikan 2-12-13 Honkomagome Bunkyo-ku,Tokyo
Tel: 03-3946-7565
Nội dung: cung cấp thông tin và tư vấn về những vấn đề liên quan đến cuộc sống của du học sinh. Ngoài ra, đôi khi Phòng Tư vấn còn giới thiệu ký túc xá hoặc việc làm thêm.
Cách thức tư vấn: gặp trực tiếp hoặc qua điện thoại
Ngôn ngữ tư vấn:
- Tiếng Nhật
- Thời gian: từ Thứ hai đến Thứ sáu 9:00 ~ 17:00, Thứ bảy 9:00 ~ 12:00 (nếu gặp trực tiếp thì sau 10 giờ)
Phòng trọ giá rẻ
Tại Nhật, mặc dù có ký túc xá dành cho sinh viên (SV), nhưng số lượng không nhiều nên có khoảng 70% số SV phải thuê nhà riêng để ở. Khi ký hợp đồng thuê nhà, theo tập quán người Nhật thì người đi thuê nhà phải trả một khoản tiền lễ – tức tiền mua quyền sử dụng đất cho chủ nhà, với số tiền bằng khoảng từ 1 – 6 tháng tiền nhà, tùy theo từng khu vực. Bên cạnh đó là tiền đặt cọc, hoặc nếu bạn thuê nhà thông qua công ty môi giới bất động sản thì còn phải trả một khoản phí bằng 1 – 2 tháng tiền nhà.
Một phòng trọ bình dân tại Tokyo, với diện tích chừng 9,6m2 và dùng chung nhà vệ sinh có giá thuê khoảng 40.000 yên/tháng (khoảng 5,6 triệu VND). Thế nhưng, cũng căn phòng ấy nếu ở ngoại ô hoặc các khu vực địa phương thì có thể rẻ hơn nhiều, có khi chỉ bằng một nửa.
Giảm chi phí y tế
Tại Nhật Bản hiện nay, chăm sóc y tế là một trong những ưu tiên hàng đầu trong đời sống của người dân và chi phí này là phần không thể thiếu trong ngân sách của cá nhân và gia đình. Và DHS cư trú tại Nhật Bản một năm hoặc dài hơn đều phải tham gia bảo hiểm y tế quốc gia, điều này là quy định và cũng là quyền lợi.
Người tham gia phải trả từ 20 – 30% chi phí y tế cho bất cứ loại điều trị nào đã được bảo hiểm. Chi phí cho phần không được bảo hiểm sẽ phải tự thanh toán. Thủ tục tham gia bảo hiểm được thực hiện ở các ủy ban hành chính thành phố hay thị trấn nơi bạn cư trú, tiền đóng bảo hiểm trả theo hàng tháng. Mỗi khu vực phí bảo hiểm không giống nhau, và những DHS không có nguồn thu nhập khi đang cư trú thì được giảm phí.
Nếu thông qua AIEJ, bạn có thể được trả lại một phần phí y tế đã tự trả (tối đa 80%) trừ những loại bệnh không nằm trong bảo hiểm y tế quốc gia. Trong trường hợp này, DHS sẽ chỉ phải trả 6% chi phí khám chữa bệnh với mọi loại bệnh nằm trong phạm vi được bảo hiểm. Trường hợp khi SV khám bệnh ngoại trú, AIEJ sẽ thanh toán số tiền thuốc phát sinh.
Tận dụng đại hạ giá và miễn phí
Nhật Bản là quốc gia nổi tiếng đắt đỏ nhất thế giới, vì vậy, tận dụng những cơ hội mua hàng giảm giá sẽ là lựa chọn khôn ngoan cho túi tiền giới hạn của mình.
Nếu ở Nhật một thời gian, bạn sẽ khám phá ra những địa điểm mua bán giá rẻ dành cho thanh niên. Nhật có nhiều cửa hàng có giá 100 yên, tiêu biểu là hãng Daiso với khoảng 2.000 tiệm khắp nơi với đủ các loại hàng hóa: thực phẩm, mỹ phẩm, văn phòng phẩm, thời trang… Hoặc bạn có thể mua sắm tại các cửa hàng đại hạ giá ở khu Harajuku ở Tokyo.
Nhật cũng có những nơi sử dụng miễn phí internet dành cho SV, trong trường học hoặc những quán cà phê mà chỉ cần đăng ký thẻ hội viên. Tận dụng được món hàng này cũng là một cách giữ gìn “hầu bao” cho những ngày dùi mài kinh sử nơi đất khách.
Quá trình học tập tại Nhật :
Đa số những sinh viên du học tự túc đều phải tuân thủ theo một quy trình học tập như sau: vào học triếng Nhật ở các trường dạy Tiếng, sau đó học lên đại học(ngắn hạn hoặc dài hạn), sau khi tốt nghiệp đại học các bạn du học sinh có thể chọn lưa: về nước hoặc là tiếp tục ở lại Nhật làm việc và học tập.Nhìn quy trình có vẻ đơn giản nhưng nếu các bạn không chú ý thì có thể bị trục xuất về nước bất cứ lúc nào.Theo như những kinh nghiệm của các bạn du học sinh, khi học tập ở Nhật các bạn phải chú ý các điều sau đây:
1) Giai đoạn học Tiếng :
Các trường dạy Tiếng ở Nhật đều tạo điều kiện cho sinh viên du học vừa học tiếng Nhật vừa làm việc để tăng thêm thu nhập.Tuy nhiên có nhiều bạn đã để mất cơ hội này bởi vì nhiều lý do, trong đó 2 lý do cơ bản nhất là : năng lực tiếng Nhật kém không đủ điều kiện làm việc, không tuân thủ quy định của nhà trường. Như vậy nếu như các bạn muốn sau khi đến Nhật du học có thể mau chóng có việc làm thêm thì phải chuẩn bị trước cho bản thân nền tảng tiếng Nhật khi còn ở Việt Nam, khi qua Nhật trong 1, 2 tháng đầu phải cố gắng học tâp, đàm thoại tiếng Nhật thật nhiều với mọi người xung quanh, đăc biệt khi đã được trường cấp quyết định cho phép làm thêm thì phải tuân thủ theo quy định của nhà trường, phải báo cáo chính xác công việc đang làm khi nhà trường yêu cầu, đồng thời phải giữ vững thành tích học tập, có như vậy công việc mới lâu dài, thu nhập mới ổ định được. Ngoài việc giúp học viên tìm kiếm việc làm, các trường học Tiếng còn giúp đõ những học viên tốt nghiệp có ý định ở lại Nhật học lên đại học tìm trường phù hợp với nguyện vọng và chuyên ngành đăng ký.
2) Giai đoạn học đại học :
Sau khi thi đậu vào các trường Đại học của Nhật, các bạn sẽ có nhiều thời gian để tham gia các hoạt động xã hội. Đây là giai đoạn các bạn phải tích cực sử dụng tiếng Nhật để giao tiếp với bạn bè xung quanh.Môi trường đại học Nhật Bản tương đối dễ chịu, không gay gắt như các nước khác. Các bạn sẽ có nhiều thời gian tham gia các hoạt động đội nhóm, làm thêm. Vì thế hãy tận dụng cơ hội này đi làm thêm để trau dồi khả năng tiếng Nhật, thu thập thêm kinh nghiệm thực tế. Nên tìm cách chớp những cơ hội mở mang kiến thức qua các chương trình du học trao đổi, hay thực tập tại các công ty danh tiếng hơn là tiêu tốn hết các kỳ nghỉ vào các chuyến về thăm nhà. Tuy nhiên các bạn phải tuân thủ đúng quy tắc của nhà trường: ví dụ như tuân thủ thời gian lên lớp…, có như vậy việc tốt nghiệp của bạn mới thuận lợi. Thêm vào đó, các bạn có ý định làm việc tại Nhật sau khi tốt nghiệp cần phải xác định chuyên ngành làm việc và công ty bản thân muốn làm càng sơm càng tốt, thời gian hay nhất là bạn nên lựa chọn xong khi kết thúc năm nhất Đại Học, sau đó tích cực gửi hồ sơ xin việc.
Vào năm cuối của khoá học, bạn sẽ nghiên cứu đề tài tốt nghiệp dưới sự hướng dẫn của giáo sư. Trong thời gian này, bạn phải cố gắng tạo được thiện cảm với giáo sư hướng dẫn, không nên tự quyết định việc gì mà chưa thông qua ý kiến của giáo sư. Có như vậy thì việc tốt nghiệp của bạn mới dễ dàng.
3) Sau khi tốt nghiệp đại học :
-Sau khi tốt nghiệp đại học, các bạn có thể lựa chọn về nước hoặc ở lại Nhật tiếp tục học tập và làm việc. Đây là giai đoạn cuối cùng trong quá trình du học.
